سازمان بينالمللي استاندارد ISO در يك نگاه
این سازمان ابتدا با نام ISA) International standard association) در سال 1926 با شرکت 20 کشور دنیا تاسیس شد و بعد ها درسال 1942 تعطیل شد
سازمان بينالمللي استاندارد ISO كه مقر آن در ژنو ميباشد در 24 فوريه 1947 به منظور يكپارچه كردن تدوين استاندارد در سراسر جهان ايجاد تسهيلات در تجارت بينالمللي حمايت از توليدكننده و مصرفكننده و توسعه همكاريهاي علمي تكنولوژيكي اقتصادي و … با عضويت 25 كشور به فعالیت خود ادامه داد. به دنبال پيوستن تدريجي ساير كشورهاي جهان اين سازمان در حال حاضر داراي 132 عضو شامل 90 عضو اصلي 34 عضو مكاتبهاي و 8 عضو مشترك ميباشد كه موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران از جمله اعضاي اصلي آن بوده و با فعاليت در كميتههاي فني ايزو در تدوين استانداردهاي بينالمللي مشاركت داشته و دارد. اين استاندرادها كه تعداد آنها در حال حاضر 11950 مورد ميباشد توسط 2856 كميته و زيركميته و بيش از سيهزار كارشناس تدوين گرديدهاند.
كميتههاي فني كه متشكل از اعضاي فعال (P-MEMBER) و اعضاي ناظر (O-MEMBER) ميباشند وظيفه دارند موضوعاتي را كه تدوين استاندارد آنها ضروري به نظر ميرسد بررسي و مطرح نمايند. پس از موافقت اعضا با موضوع پيشنهادي مدارك علمي و فني مربوط (COMMITTEE DRAFT) تهيه و بين اعضاء (از جمله ايران) توزيع ميگردند كه پس از انجام اصلاحات لازم به صورت پيشنويس استاندارد بينالمللي (DRAFT INTERNATIONAL STANDARD) در ميآيند.
پيشنويسهاي مذكور مجددا براي اعضاء فرستاده ميشوند تا پس از انجام آخرين اصلاحات به عمل آمده و تصويب نهايي به صورت استانداردهاي بينالمللي مورد عمل قرار گيرند. درمراحل مختلف تدوين اجلاسيههايي براي بحث و تبادل نظر حضوري اعضا نسبت به پيشنويس مورد نظر در كشورهاي عضو ايزو تشكيل ميگردد و اعضاي فعال (P-MEMBER) نماينده يا نمايندگاني به اين جلسات اعزام ميدارند.
استانداردهای ایزو و کیفیت چیست ؟
چگونه و با استفاده از چه ابزاری می توانیم کیفیت محصولات و خدمات خود را تضمین کنیم و آیا نظام و قاعده ای برای این کار وجود دارد؟ احتمالا همگی می دانیم که پاسخ این سوال دراستانداردهای تضمین کیفیت نهفته است. سازمان بین المللی استاندارد برای پاسخ به این نیاز شرکتها، استانداردهای مختلفی را تعریف کرده است. معروفترین این استانداردها ISO 9000 میباشد که موج آن بسیاری از سازمان ها و شرکتها ایرانی را فرا گرفته است. مشخصا استانداردهای ایزو با استانداردهای تضمین کیفیت تفاوت دارد. متاسفانه هنوز بسیاری از مردم و حتی مدیران شرکتهای ما این دو استاندارد را با هم اشتباه میگیرند و مثلا گواهی نامه ایزو 9000 را نشان از کیفیت محصول می دانند.
تفاوت این استانداردهای « تضمین کیفیت » با استانداردهای « کیفیت محصول » به نوع نگاه ما به کیفیت از دیدگاه کل شرکت و محصول مربوط می شود. استانداردهای محصول معمولا حداقل مشخصه های فنی لازم برای کیفیت محصول را بیان می کنند. اما استانداردهای تضمین کیفیت حداقل الزامات کیفی لازم در همه ابعاد شرکت و فرایندهای آن را نشان می دهند. برای مثال استاندارد محصول مشخص می کند که محصول ما از نظر استحکام، دوام، ابعاد، اندازه و غیره باید چه مشخصاتی را داشته باشد تا حداقل کیفیت قابل قبول را داشته باشد. اما استاندارد تضمین کیفیت هیچ گونه مشخصات خاصی را برای محصول بیان نمی کند، بلکه فقط تاکید می کند که عوامل تاثیرگذار بر کیفیت باید از طریق فرآیندهای مختلف مثل تولید ، طراحی و خرید کنترل شوند.